มนุษย์จิ๋วใจดี
ครั้งหนึ่งมีช่างทำ รองเท้าผู้ยากจนอยู่คนหนึ่ง เขายากจนลงทุกวันๆ แม้จะไม่ใช่ความผิดของเขาก็ตาม ในที่สุดถึงกับไม่มีอะไรเหลือเป็นสมบัติเลย นอกจากแผ่นหนังที่พอจะเอามาตัดเย็บทำรองเท้าได้เพียงคู่เดียว ค่ำวันนั้นช่างทำรองเท้าจัดการเอาแผ่นหนังที่มีอยู่มาตัดเตรียมไว้ ตั้งใจว่าวันรุ่งขึ้นจะเย็บเข้ารูปเป็นรองเท้า เนื่องจากช่างทำรองเท้าเป็นคนดีจิตใจบริสุทธิ์ เขาจึงเข้านอนอย่างสงบไร้ความกังวล สวดมนต์ก่อนเข้านอน แล้วนอนหลับไป เช้าวันรุ่งขึ้น หลังจากช่างทำรองเท้าสวดมนต์แล้วเขาตั้งใจจะลงนั่งทำงานทันที แต่…ปรากฏว่าบนโต๊ะมีรองเท้าคู่หนึ่งเย็บเสร็จเรียบร้อยวางอยู่ เขาแปลกใจมาก พูดไม่ออก อธิบายไม่ได้ว่าเป็นไปได้อย่างไร ช่างทำรองเท้าหยิบรองเท้าคู่นั้นขึ้นมาพิจารณาดูใกล้ๆ รองเท้าทั้งสองข้างเย็บตะเข็บสม่ำเสมอ เรียบร้อยสวยงามไม่มีที่ติ ดูราวกับเป็นงานผีมือระดับครูทีเดียว ไม่นานนักก็มีคนซื้อเดินเข้ามาในร้าน คนซื้อชอบใจรองเท้าคู่ที่เห็นมากจึงซื้อทันทีและจ่ายเงินให้มากเป็นพิเศษด้วย เงินที่ได้ช่วยทำรองเท้าสามารถนำไปซื้อหนังมาตัดรองเท้าได้ถึงสองคู่ ตกเย็นมาช่างทำรองเท้าจัดแจงเอาหนังมาตัดเตรียมไว้สำหรับรองเท้าสองคู่ เขาตั้งใจว่าพรุ่งนี้ตอนเช้าเมื่ออารมณ์สดชื่นแจ่มใสก็จะเริ่มต้นเย็บ รองเท้า แต่…เขาไม่ต้องทำหรอก เพราะเมื่อตื่นขึ้นมา ปรากฏว่ารองเท้าทั้งสองคู่เย็บเสร็จเรียบร้อยแล้ว และเขาไม่ต้องคอยนานด้วย เพราะมีคนเข้ามาซื้อไปในไม่ช้า ทั้งยังจ่ายเงินให้เป็นจำนวนมาก เพียงพอที่ช่างทำรองเท้าจะไปซื้อหนังมาตัดรองเท้าใหม่ได้ถึงสี่คู่ เช้าตรู่วันรุ่งขึ้น ช่างทำรองเท้าก็ได้พบรองเท้าสี่คู่เย็บเสร็จเรียบร้อยวางอยู่อีกเหมือนเคย และเป็นเช่นนี้ทุกวัน หนังที่เขาตัดเตรียมไว้ในตอนเย็นจะได้รับการเย็บเข้ารูปเสร็จเรียบร้อยเป็น รองเท้าที่สวยงามวางอยู่ในเช้าวันรุ่งขึ้นเสมอ ด้วยเหตุนี้ในไม่ช้าช่างทำรองเท้าก็มีรายได้จากอาชีพสุจริตอีกครั้ง และกลายเป็นคนร่ำรวยไปในที่สุด ค่ำวันหนึ่ง ก่อนถึงเทศกาลคริสต์มาสไม่นานนัก ขณะที่ช่างทำรองเท้ากำลังตัดแผ่นหนังเตรียมไว้ก่อนเข้านอนเหมือนเช่นเคย นั้น เขาพูดกับภรรยาว่า “นี่เธอ คืนนี้เราอย่าเพิ่งนอนดีไหม ฉันว่าเรามาแอบดูกันดีกว่าว่าใครนะที่มาช่วยเรา” ภรรยาของเขาเห็นดีด้วย จึงจัดแจงจุดไฟทิ้งไว้แล้วพากันไปซ่อนตรงมุมห้องขั้างหลังเสื้อผ้าที่แขวนอยู่คอยแอบดู พอถึงเวลาเที่ยงคืนก็ปรากฏมนุษย์ตัวเล็กกระจิ๋วหลิวน่ารักสองคนโผล่ออกมา ตัวเปล่าเปลือยล่อนจ้อน เดินไปนั่งที่โต๊ะทำงานของช่างทำรองเท้า แล้วจัดแจงเอาหนังที่ช่างทำรองเท้าตัดเป็นรูปร่างเตรียมไว้นั้น ขึ้นมาเย็บ มนุษย์จิ๋วทั้งสองใช้มือน้อยๆ ถือเข็มแทงข้นแทงลงอย่างรวดเร็ว ทั้งเย็บทั้งตอกอย่างคล่องแคล่วว่องไว ช่างทำรองเท้าจ้องมองตาไม่กะพริบด้วยความอัศจรรย์ใจ มนุษย์จิ๋วตั้งอกตั้งใจทำงานโดยไม่หยุด จนกระทั่งรองเท้าเสร็จสมบูรณ์ดีทุกอย่าง วางบนโต๊ะเรียบร้อยแล้วทั้งสองก็กระโดดหายไปทันที
มนุษย์จิ๋วใจดี เป็นนิทานพื้นบ้านที่รวบรวม โดยกริมม์ที่แสดง ถึงความขยันหมั่นเพียร และความเชื่อในความดีอย่างมั่นคง ซึ่งเหมาะกับการอ่านให้เด็กๆ ฟังก่อนนอน หรือในห้วงที่เด็กมีสมาธิพร้อมจะรับรู้หรือเรียนรู้สิ่งดีงาม
หนังสือภาพสำหรับเด็กเรื่อง มนุษย์จิ๋วใจดี เมื่ออ่านหรือเล่าให้เด็กฟัง จะทำให้เด็กมีพัฒนาการทั้ง 4 ด้าน ดังนี้
พัฒนาการด้านร่างกาย
นอกจากการกรอกสายตาเพื่อดูภาพที่มีรายละเอียดมากมายแล้ว ถ้าผู้อ่านชวนเด็กๆ ทำกิจกรรม หลังจากฟังนิทานก็จะทำให้เด็กๆ ได้พัฒนาส่วนต่างๆ ของร่างกายไปด้วย
พัฒนาการด้านอารมณ์ จิตใจ
เด็กๆ ที่ฟังเรื่องนี้จะได้เรียนรู้ถึงการทำจิตใจให้สงบไร้กังวล ดังตอนที่ว่า “…เนื่องจากช่างทำรองเท้าเป็นคนดีมีจิตใจบริสุทธิ์ เขาจึงเข้านอนอย่างสงบไร้ความกังวล สวดมนต์ก่อนเข้านอน และนอนหลับไป…” ซึ่งจะส่งผลให้เด็กๆ เป็นคนใจเย็นมีเหตุมีผล และไม่ตื่นตระหนกกับปัญหาที่เกิดขึ้น
พัฒนาการด้านสังคม
ในนิทานเรื่องนี้เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในหมู่บ้านเด็กๆ จะได้เรียนรู้ถึงการใช้ชีวิตในสังคมหรือชุมชนได้เป้นอย่างดี และการห่วงหาอาทร การตอบแทนบุญคุณของช่างทำรองเท้ากับภรรยาที่มีต่อมนษย์จิ๋วก็นับว่าเป็น แบบอย่างที่ดีแก่เด็กๆ
พัฒนาการด้านสติ-ปัญญา
การที่ช่างทำรองเท้ามีจิตใจที่สงบ เยือกเย็นจะส่งผลถึงการมีสติไม่ตื่นกลัวเมื่อเกิดปัญหาสามารถใช้ปัญญาในการ แก้ไขปัญหาได้ และการที่ช่างทำรองเท้าค่อยๆ ขยายกิจการ หรือค่อยๆ เพิ่มจำนวนรองเท้า แสดงถึงการยับยั้งชั่งใจ ไม่บุ่มบ่ามฉวยโอกาส หรือโลภต่อลาภหรือโชคของตน ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นการเรียนรู้การพัฒนาจิตเพื่อให้เกิดสติของเด็กๆ ที่ฟังนิทาน
หนังสือภาพสำหรับเด็กเรื่องมนุษย์จิ๋วใจดี เป็นเรื่องราวคาบเกี่ยวระหว่างเรื่องจริงกับจินตนาการ การนำเสนอเรื่องแบบนี้เด็กจะได้เรียนรู้เรื่องต่างๆ มากมาย ทั้งที่เป็นรูปธรรม และนามธรรม ซึ่งพอแบ่งได้ดังนี้
- เรียนรู้เรื่องสิ่งต่างๆ รอบตัว ของใช้ในบ้านของช่างทำรองเท้า ทำให้ได้เรียนรู้ถึงสิ่งต่างๆ ที่มีอยู่รอบตัวเด็ก ในขณะเดียวกันเด็กๆ ก็ได้เรียนรู้ถึงเครื่องมือที่ใช้ในการทำรองเท้าเพิ่มขึ้นมาอีก
- เรียนรู้ธรรมชาติรอบตัว ถึงแม้จะเป็นธรรมชาติของเมืองอื่น แต่ก็เป็นการนำเสนอสิ่งใหม่ให้เด็กๆ ได้เรียนรู้ เช่น เมื่อถึงเทศกาลคริสต์มาสก็ถึงฤดูหนาว และฤดูหนาวของประเทศอื่นในเขตหนาวก็จะมีหิมะตก เป็นต้น
- ศิลปะ ภาพประกอบหนังสือเล่มนี้ เป็นเทคนิคลายเส้นปากกา, ดินสอสี และสีน้ำซึ่งเป็นการผสมผสานได้อย่างกลมกลืนที่สำคัญทั้ง 3 เทคนิคนี้เป็นสิ่งที่เด็กทำอย่าเสมอๆ เมื่อเทคนิคและวิธีการไม่ยากเด็กๆ ก็สามารถทำตามได้ ก็จะนำไปสู่การฝึกทักษะทางศิลปะ
- จินตนาการ ความคิดสร้างสรรค์ ถ้าตัวละครในนิทานเรื่องนี้เป็นคนธรรมดาที่แอบมาเย็บรองเท้าให้ช่างทำ รองเท้าก็จะทำให้นิทานเรื่องนี้ไม่มีน้ำหนัก หรือไร้เหตุผลไปทันที แต่การที่คนแต่งนิทานสร้างมนุษย์จิ๋วขึ้นมาเป็นการนำเสนอแบบเหนือจริง ซึ่งสามารถทำให้ผู้ฟังคล้อยตามไปด้วยและมนุษย์จิ๋วตัวน้อยนี้เองเป็นตัว กระตุ้นให้ผู้ฟังเกิดจินตนาการขึ้นมากมาย
- คุณธรรม จริยธรรม ความเด่นชัดของเรื่อง มนุษย์จิ๋วใจดี คือการช่วยเหลือ การตอบแทนคุณต่อผู้ที่มีพระคุณและรู้จักพอ ซึ่งการเรียนรู้นามธรรมเหล่านี้เป็นเรื่องยากสำหรับเด็ก แต่นิทานเรื่องนี้สามารถนำเสนอความเด่นชัดด้านนี้ได้อย่างดีเยี่ยม ง่ายแก่การเข้าใจสำหรับเด็ก
