ขอทางหน่อย ลูกเป็ดมาแล้ว
‘ขอทางหน่อย ลูกเป็ดมาแล้ว’ แปลจาก Make Way for Duckling จัดอยู่ในประเภทหนังสือสีเดียวที่ ประสบความสําเร็จทั้งในแง่การสร้างความประทับใจ ความนิยมชมชื่น ในแง่ของรางวัลอันทรงเกียรติและประสบความสำเร็จในเรื่องยอดจําหน่ายหากแนะนําเช่นน้ีผู้ใหญ่จำนวน มากอาจจะเริ่มมีคำถามว่า“อะไรทําให้หนังสือเล่มนี้ประสบความสำเร็จ”
เรามาค่อยๆพินิจแง่งาม ในหนังสือเล่มนี้ด้วยกันค่ะ
ลักษณะพิเศษของภาพ นอกจากใช้สีถ่านวาดแล้วยัง นําเสนอด้วยมุมมอง‘สายตานก’(ในเรื่องเป็น‘สายตาเป็ด’) การเสนอภาพด้วยมุมมองน้ีเป็นเรื่องยากที่จะสื่อสารออกมาให้เด็กเข้าใจ แต่คุณปู่โรเบิร์ต แม็คคลอสคีย์ สามารถทําได้และทําให้เด็กๆ เข้าใจได้ง่ายมากๆอีกด้วย เพราะผู้อ่านจะเห็นภาพเช่นเดียวกับตัวละครที่บินสูงบนฟ้า อันเป็นมุมมองที่น่าตื่นตาตื่นใจ ไม่ต่างจากการได้ขึ้นไปยืนบนตึกสูงบนท้องฟ้าแล้วมองลงมา ในหนังสือเล่มน้ีมีภาพในมุมมองเช่นนี้อยู่มาก
ทั้งเรื่องและภาพดำเนินไปในทิศทางเดียวกัน เมื่อเปิดหนังสือหน้าแรก กับประโยค คุณเป็ดมัลลารด์กับภรรยา กำลังมองหาที่อยู่อาศัยขณะที่สายตาของคุณเป็ดมัลลาร์ด และภรรยาแสดงท่ามุ่งมั่นเอาจริงเอาจังกับการมองหาที่อยู่อาศัย เมื่อทั้งสองเริ่มร่อนลงผู้อ่านจะเห็นภาพเบื้องล่างที่ ขยายใหญ่ขึ้นจนกระทั่งทั้งคู่ลงหาอาหารในบ่อภาพก็ปรับลงมา เป็นมุมเงยเมื่อมองออกไปจากบ่อน้ำท่ีอยู่ต่ำกว่าพื้นดิน เล่าเรื่องแบบการเล่นกับมุมมองอย่างมีช้ันเชิงเช่นนี้แตกต่างจากหนังสือเด็กทั่วๆ ไปเพราะการนำเสนอแบบนี้เป็นส่ิงท่ียากนักสําหรับการสื่อสารกับเด็ก
เวลาที่เด็กๆ ‘อ่าน’ หนังสือภาพพวกเขามักจะค้นหาว่าเรื่องดำเนินไปอย่างไร ใครกําลังทําอะไรอยู่ตรงไหน ทำอย่างไรกันบ้าง แม้ในหนังสือจะไม่ปรากฎตัวอักษรให้เด็กอ่าน แต่พวกเขากำลัง ‘อ่าน’ ภาพการดูหนังสือสําหรับเด็กก็คือการ‘อ่าน’ของเด็กนั่นเอง เมื่อเด็ก ชอบหนังสือเล่มใดมากๆ เขาก็จะ ‘อ่าน’ บ่อย ทําให้ได้เพิ่มพูนประสบการณ์จากหนังสือภาพ ได้เรียนรู้จากการ ‘อ่าน’ ภาพที่ผู้ใหญ่มองไม่เห็น เพราะผู้ใหญ่จะอ่านเพียงตัวหนังสือเท่านั้น
ภาพท่ีประทับใจเด็กๆ คือภาพลูกเป็ดเดินเตาะแตะเรียงแถวตามก้นแม่เป็ดไปทั่วเมือง แถมยังทําหน้าแสดงความมุ่งมั่นเต็มที่ ในเล่มนี้มีภาพเช่นนี้อยู่มาก จึงสร้างความประทับใจให้แก่ผู้อ่านซ้ำแล้วซ้ำอีก ส่วนฉากที่เป็น Climax คือ ฉากแม่เป็ดและลูกเป็ดกำลังสับสนและชุลมุนอยู่ริมถนนพลางส่งเสียงร้องกันวุ่นวาย เป็นฉากท่ีเด็กๆเอาใจช่วยมากที่สุด พร้อมๆกับเด็กจะได้เรียนรู้ ประสบการณ์จากฉากนี้มากที่สุดเช่นกัน
‘ขอทางหน่อย ลูกเป็ดมาแล้ว’ ตีพิมพ์คร้ังแรกใน ประเทศสหรัฐอเมริกาเมื่อปีพ.ศ. ๒๔๘๔ หรือ ๖๙ ปี มาแล้ว และยังคงมีจําหน่ายอยู่ในหลายๆประเทศรวมทั้งประเทศไทย จึงนับได้ว่าเป็นหนังสือภาพสําหรับเด็กระดับอมตะเล่มหนึ่งของโลกและได้รับรางวัลเกียรติยศเหรียญ ทอง (Caldecott Medal) ท่ีมอบแด่หนังสือภาพสำหรับเด็ก
คุณพ่อคุณแม่ หรือคุณย่าคุณยายในหลายๆ ประเทศที่เคยได้รับประสบการณ์ที่ดีจากหนังสือเล่มนี้ ไม่เคยละเลยที่จะซื้อหนังสือเล่มให้แก่ลูกๆ หลานๆของตนเพื่อว่าลูกหลานได้จะได้มีความสุขและได้รับประสบการณ์ที่ดีเช่นที่พวกเขาเคยได้รับมาก่อน