โละหนังสือสภาพแย่ทิ้ง
#หนังสือเพื่อการอ่านคือความจำเป็นพื้นฐานที่รัฐต้องจัดสรรให้เด็กทุกคน
#การให้หนังสือสำหรับเด็กคือการให้สวัสดิการทางปัญญา
#หนังสือเพื่อการอ่านไม่ใช่หนังสือเรียน
การโละหนังสือเก่าทิ้งเป็นเรื่องที่เรานึกไม่ออกว่าจะเป็นไปได้อย่างไร เพราะหนังสือเป็นสิ่งหายากเหลือเกินในประเทศนี้
ตอนเริ่มต้นคัดหนังสือที่ห้องสมุดเด็กและครอบครัว เราบอกใครต่อใครว่ากฏข้อแรกในการคัดหนังสือของเราคือ อันไหนเนื้อหาไม่ดี ภาษาไม่ดี ไม่สนุกก็คัดทิ้ง คนฟังหลายคนบอกว่า เจ็บปวดหัวใจ รับไม่ค่อยได้
คนทำงานห้องสมุดประชาชนหลายแห่งบอกว่าได้งบซื้อหนังสือปีละหมื่นสองหมื่นบาทเท่านั้น อันนี้มองในเชิงตรรกะก็น่าแปลกใจ เพราะรัฐจ่ายค่าจ้างคนเดือนละหลักแสน สร้างอาคารด้วยงบประมาณหลายๆล้าน แต่ส่วนที่เป็น "หัวใจ" กลับได้รับความสำคัญน้อยมาก ได้รับการสนับสนุนน้อยมาก
หลายปีก่อน มีผู้ใหญ่ท่านหนึ่งบอกว่า หอสมุดแห่งชาติสิงคโปร์ โละหนังสืออายุใช้งานปีสองปีทิ้ง ใครอยากได้ก็ขอไปได้ ถ้าห้องสมุดเด็กและครอบครัวอยากได้ก็จะติดต่อให้ แต่สมาคมฯต้องออกค่าขนส่งทางเรือเอง สมาคมฯก็ตอบตกลง .... นั่นเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นตั้งแต่เมื่อ ๒๐ ปีที่แล้ว
เรื่องนี้ชี้ว่า รัฐบาลสิงคโปร์ มีงบประมาณสำหรับซื้อหนังสือเข้าห้องสมุดทุกปี มีมากพอ และมีมานานนมแล้ว เขาจึงมีหนังสือใหม่ๆให้เด็กๆใช้ทุกปี ในขณะที่เราใช้หนังสือจากการบริจาคและใช้กันจนพัง
ความที่หนังสือเป็นของหายากสำหรับเรา หลายคนจึงเก็บรักษาเอาไว้ราวกับเพชรนิลจินดา แทบไม่ให้ใครแตะต้อง ซึ่งจะไปตำหนิเขาก็ไม่ได้ เมื่อเป็นของหายากก็ต้องหวงแหนเป็นธรรมดา หมดแล้วหมดเลย หายแล้วหายเลย ไม่มีมาอีก
ผลแห่งความหายากของหนังสือนั้น เกิดที่ห้องสมุดเด็กแห่งหนึ่งที่สมาคมฯไปช่วยก่อตั้งด้วยเช่นกัน เราไปช่วยหาหนังสือชั้นดีให้จำนวนหนึ่ง โดยคำนวนแล้วว่าเพียงพอสำหรับเด็กๆทุกคนในชุมชน แต่ปรากฏว่าผู้ดูแลเก็บใส่ตู้ ไม่ให้ใครแตะต้องอยู่หลายปีจนกระทั่งเสียชีวิต เมื่อเราไปเปิดเอาออกมาดู ทุกเล่มกลายเป็นของในแบบที่ฝรั่งเรียกว่า NOS (New Old Sotck - ของไม่มีขายแล้ว ถูกเก็บไว้อย่างดีจนยังมีสภาพใหม่) หากเป็นสินค้าบางอย่างก็จะขายได้ในราคาสูงมาก !!!
การผลักดันให้รัฐบาลจัดสรร "สวัสดิการทางปัญญา" ให้เด็กๆและประชาชนอย่างทั่วถึง เป็นวิธีเดียว ที่จะทำให้การมีหนังสืออ่านของเด็กๆและประชาชนเป็นไปได้ ให้เด็กไทยทุกคนมีหนังสือเป็นของตัวเอง ให้ครูทุกคนมีหนังสืออ่านให้เด็กๆฟัง ให้เด็กๆมีหนังสืออ่านกันอย่างไม่อั้น ให้ห้องสมุดโละหนังสือเก่าๆทิ้งไปได้
น่าเศร้าใจหรือไม่ที่วันนี้ หลายที่ก็ยังต้องขอหนังสือมือสองจากสิงคโปร์มาใช้อยู่เลย
หมายเหตุ : ที่เขียนมาทั้งหมดนั้น #ไม่ได้หมายถึงหนังสือเรียน #ไม่ใช่ตำราเรียน หมายถึง #หนังสือเพื่อการอ่าน (วรรณกรรม หนังสือภาพ นิทาน การ์ตูน สารคดี นวนิยาย และอื่นๆ)
