แมวล้านตัว (ตอนที่ ๑)

หากมีการจัดอันดับหนังสือในดวงใจของเด็กทั่วโลกขึ้นมาโดยถามกับผู้ใหญ่ที่เคยเป็นเด็กและมีความทรงจำกับหนังสือนิทานหรือหนังสือภาพละก็ แมวล้านตัว น่าจะอยู่ในอันดับไม่เกินสิบร่วมกับ กระต่ายน้อยปีเตอร์ (The Tale of Peter Rabbit) ดินแดนแห่งเจ้าตัวร้าย (Where the Wild Things Are) และ เมล็ดแคร็อท (Carrot Seed) ด้วยพลังของการเล่าเรื่องที่มีหนังสือเพียงไม่กี่เล่มสามารถทำได้ดีเท่าหรือดีกว่า

จึงนับเป็นข่าวดีจริงๆที่ มูลนิธิซิเมนต์ไทย มีโครงการจัดพิมพ์หนังสือเล่มนี้ขึ้นในบ้านเราร่วมกับหนังสือคลาสสิคของโลกอีก ๔ เล่ม เพื่อให้เด็กไทยได้มีโอกาสสัมผัสหนังสือที่อยู่คู่เด็กๆ มาเกือบร้อยปี

หนังสือจำนวน ๕ เล่มในโครงการดูจะน้อยไปหน่อย แต่หากพิจารณาข้อเท็จจริงที่ว่หนังสือที่จัดพิมพ์ทั้งหมดเป็นหนังสือเก่าแก่ สีสันไม่สะดุดตา และคงขายได้ไม่มากนักในประเทศไทย ก็ต้องถือว่าเป็นจำนวนที่มากเอาการ เนื่องจากคงไม่มีสำนักพิมพ์ใดกล้าลงทุนเพื่อที่จะขาดทุนมโหฬารขนาดนี้ จึงต้องขอแสดงความขอบคุณ มูลนิธิซิเมนต์ไทย ที่กล้าหาญและคำนึงถึงความรุ่งเรืองของเด็กๆ และสังคมของเรา

แมวล้านตัว ประพันธ์ขึ้นโดย Wanda Gag’ (อ่านว่า "แวนด้า ก๊อก") เป็นบุคคลที่น่าสนใจมาก ตั้งแต่ชื่อสกุลแปลก ออกเสียงแปลก ด้วยครอบครัวเธอเป็นชาวเยอรมันเชื้อสายโบฮีเมียน อพยพไปอยู่สหรัฐอเมริกา ใช้ชีวิตและเติบโตมาในแบบแปลกๆ จนหลายคนบอกว่าเธอเป็น ซินเดอร์เรลลา หากแต่เป็นซินเดอร์เรลลาที่สร้างฐานะขึ้นมาด้วยตนเอง เธอต้องหาเลี้ยงน้องอีก ๖ คน ตั้งแต่อายุ ๑๗  และหาเงินเรียนหนังสือไปพร้อมกัน แวนด้า ก๊อก ไม่ยอมแต่งงาน ทั้งที่เป็นคนสวย(มาก) เธอเป็นเฟมินิสต์ (Feminist) ตัวจริง เรียกร้องการปฏิบัติอย่างเท่าเทียมกับเพศชายมาตั้งแต่ก่อนยุค 60 เธอไม่ยอมมีลูก ไม่แต่งงาน แต่สวมแหวนแต่งงานราคาแพงและใช้ชีวิตอยู่กับคนรักซึ่งถือเป็นเรื่องร้ายแรงในสมัยนั้น

แวนด้า ก๊อก เป็นศิลปินที่มีชื่อเสียงและประสบความสำเร็จมาก พิพิธภัณฑ์ต่างๆในยุโรปและอเมริกา ซื้องานของเธอสะสมไว้มากมาย เธอเป็นบุคคลโดดเด่นในสังคม(celebrity) เป็นนักประพันธ์หนังสือภาพสำหรับเด็กที่ได้รับการยกย่องว่า เป็น "ผู้ประพันธ์หนังสือภาพสำหรับเด็กที่แท้จริง" คนแรกของสหรัฐอเมริกา และเป็นศิลปินคนแรกที่วาดภาพบนกระดาษหน้าคู่ในหนังสือภาพสำหรับเด็ก  ผ่านสงครามโลกทั้งสองครั้ง รวมทั้งผ่านยุคเศรษฐกิจตกต่ำ เมื่อไม่มีเงินซื้อวัสดุดีๆมาเขียนรูป เธอจึงคิดหาเทคนิคใหม่ๆด้วยการเขียนรูปลงบนกระดาษทราย  เธอเป็นเจ้าของประโยค "มีชีวิตอยู่เพื่อเขียนรูปและเขียนรูปเพื่อมีชีวิตอยู่"  (live to paint and paint to live)

สุดท้ายเธอเขียนอัตชีวประวัติของตนเอง ซึ่งมีเรื่องราวน่าตื่นเต้นมากมาย เช่น เธอเคยอยู่อินเดีย ๗ ปี, เป็นอาสาสมัครในสงครามโลก หรือการใช้ชีวิตอยู่ที่กรุงปารีสถึง ๖ ปี แต่ทั้งหมด..ล้วนไม่จริง และเรื่องราวเหล่านี้เกิดขึ้นเมื่อเกือบร้อยปีมาแล้ว

แมวล้านตัว (Millions of Cats) เป็นหนังสือภาพสำหรับเด็กเล่มแรกที่เธอแต่งและวาดภาพประกอบ และกลายเป็นหนังสือที่โด่งดังที่สุดของเธอ ได้รับการตีพิมพ์ต่อเนื่องมาตลอดระยะเวลา ๙๐ ปี นับแต่ ค.ศ ๑๙๒๘    ได้รับรางวัล Newberry Honor (๑๐ ปี ก่อนการเกิดขึ้นของรางวัล Caldecott ที่ต่อมากลายเป็นรางวัลหนังสือภาพที่ใหญ่ที่สุดของสหรัฐอเมริกา) หนังสือได้รับการตีความมากมาย ทั้งทางปรัชญา ศาสนา การใช้ชีวิต ความโลภ เสียดสีเหน็บแนม ความเห็นแก่ตัว และความไร้เดียงสาของมนุษย์ รวมถึงนิยามความเป็นมนุษย์ และ ความงาม ไม่ต่างกับการทวนคำซ้ำในหนังสือว่า "แมวนับร้อยๆตัว แมวนับพันๆตัว แมวนับล้านตัว แมวนับพันล้านตัว แมวนับล้านล้านตัว"

เนื้อหาและสาระต่างๆมากมายเกิดขึ้น และจบลงในหนังสือภาพขาวดำเล่มเล็กๆ ขนาด ๒๘ หน้าเพียงเล่มเดียว